شاید شنیده باشید که در دوران بارداری موها ضخیم و براق می‌شوند. این مسئله ممکن است به خاطر مقادیر بالای هورمون استروژن، که باعث کند شدن ریزش مو می‌شود، برای برخی از زنان درست باشد.
با این حال برخی از مادران نیز در دوران بارداری یا در ماه‌های اولیه پس از زایمان دچار کم پشتی یا ریزش مو می‌شوند.
اگرچه این مسئله نگران کننده است، اما ریزش مو طبیعی است و می‌تواند ناشی از مواردی مانند هورمون‌ها، استرس وارد بر بدن یا مشکلات پزشکی همراه با بارداری باشد.
چه عواملی باعث ریزش مو در دوران بارداری می‌شود؟
مردان و زنان هر روز به طور متوسط حدود 50 تا 100 تار مو از دست می‌دهند. در دوران بارداری، افزایش سطح استروژن باعث کند شدن چرخه طبیعی ریزش فولیکول مو می‌شود. در نتیجه، ممکن است برخی از زنان در دوران بارداری موهای کمتری از دست بدهند. اما همیشه اینطور نیست.
تغییرات هورمونی
بعضی از خانم‌ها ممکن است به دلیل استرس یا شوک، کم پشتی و ریزش مو را تجربه کنند. به این وضعیت تلوژن افلوویوم گفته می‌شود و تعداد کمی از زنان را در دوران بارداری تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سه ماهه اول ممکن است بدن مادر را تحت فشار قرار دهد زیرا تعادل هورمون‌ها برای محافظت از جنین در حال رشد به طرز چشمگیری تغییر می‌کنند. استرس ممکن است تعداد بیشتری از موهای سر شما را، مثلا 30 درصد یا بیشتر، وارد مرحله تلوژن یا “استراحت” چرخه زندگی مو کند. بنابراین، به جای از دست دادن متوسط 100 تار مو در روز، ممکن است 300 تار مو در روز از دست دهید.
ریزش مو به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است ناگهانی اتفاق نیفتد. بلکه، ممکن است دو تا چهار ماه طول بکشد تا متوجه نازک شدن موها شوید. این شرایط معمولاً بیش از شش ماه طول نمی‌کشد و منجر به ریزش دائمی مو نمی‌شود.
مسائل مربوط به سلامت
به همین ترتیب، ممکن است در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد شود و منجر به تلوژن افلوویوم گردد. این ریزش می‌تواند بسیار چشمگیر باشد، به خصوص اگر مربوط به عدم تعادل مداوم در هورمون‌ها یا ویتامین‌های ضروری باشد.
مشکلات تیروئید
تشخیص اختلالات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید (هورمون تیروئید بیش از حد) یا کم کاری تیروئید (هورمون تیروئید کم)، ممکن است در دوران بارداری دشوار باشد.
از بین این دو بیماری، کم کاری تیروئید شایع تر است و از هر 100 زن باردار 2 یا 3 نفر به آن مبتلا هستند. ریزش مو یکی از علائم همراه با گرفتگی عضلات، یبوست و خستگی است. حدود 1 نفر از هر 20 زن ممکن است پس از زایمان دچار مشکلات تیروئید (تیروئیدیت بعد از زایمان) شوند. در همه موارد، مشکلات تیروئید به طور معمول با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود.
کمبود آهن
کمبود آهن به وقوع می‌پیوندد زمانی که سلول‌های قرمز خون کافی برای انتقال اکسیژن به بافت‌های مختلف بدن فراهم نباشند. این وضعیت ممکن است باعث نازک شدن موها شده و همراه با علائمی مانند خستگی، ضربان نامنظم قلب، تنگی نفس به دلیل فشار و سردرد شود.
زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمبود آهن فقری قرار دارند، به ویژه اگر بین دوره‌های بارداری‌شان فاصله کمی وجود نداشته باشد، دوقلو باردار باشند یا با مشکل تهوع شدید روبرو باشند. این بیماری نیز با استفاده از آزمایش خون قابل تشخیص است.
اگرچه ریزش مو به علت این شرایط معمولاً دائمی نیست، اما ممکن است موها به ضخامت طبیعی خود بازنگردند تا زمانی که سطح هورمون یا ویتامین به حد طبیعی برگردد.
ریزش مو پس از زایمان
بسیاری از زنان در طی چند ماه پس از زایمان ریزش مو را مشاهده می‌كنند كه به طور كلی حدود چهار ماه پس از زایمان به اوج خود می‌رسد. این وضعیت در واقع ریزش مو نیست، بلکه “ریزش بیش از حد مو” می‌باشد که ناشی از افت هورمون استروژن است.
باز هم، این نوع ریزش مو را تلوژن افلوویوم می‌نامند. گرچه دیدن ریزش 300 تار یا بیشتر در هر روز کاملاً ناخوشایند است اما معمولاً خود به خود و بدون درمان برطرف می‌شود.
علل دیگر
توجه به این نکته ضروری است که ریزش مو با تلوژن افلوویوم به طور معمول نازک شدن یکنواخت است. اگر متوجه قسمت‌های طاسی چشمگیرتر شوید، ممکن است علل دیگری در این زمینه وجود داشته باشد. همچنین شرایط ژنتیکی و خودایمنی وجود دارد که باعث ریزش مو می‌شود، چه باردار باشید و چه نباشید.
- آلوپسی آندروژنیک (طاسی با الگوی زنانه) به دلیل کوتاه شدن مرحله رشد فولیکول‌های مو و طولانی شدن مدت زمان ریزش مو و رشد جدید ایجاد می‌شود.
- آلوپسی آره آتا باعث ریزش موی تکه ای پوست سر و سایر قسمت‌های بدن می‌شود. ممکن است دچار ریزش و رشد مجدد مو شوید که غیرقابل پیش بینی یا دوره ای است. هیچ درمانی برای این نوع ریزش مو وجود ندارد، اما برخی از روش‌های درمانی ممکن است به جلوگیری از ریزش و رشد مجدد مو کمک کنند.
ممکن است باردار باشید و همزمان یکی از این مشکلات را داشته باشید.
ضربه
ریزش موی شما ممکن است هیچ ارتباطی با بارداری یا شرایط ژنتیکی نداشته باشد. اگر اخیراً موهایتان را طبق مدل‌های خاصی کشیده اید، کارهای زیبایی خاصی انجام داده اید یا موهایتان را به صورت نادرست درمان کرده‌اید، ممکن است مبتلا به آلوپسی کششی شده باشید.
التهاب فولیکول‌های مو می‌تواند منجر به ریزش و از دست دادن مو شود. در بعضی موارد، ممکن است فولیکول‌های شما زخم شده و منجر به ریزش دائمی‌مو شود.
درمان ریزش مو در بارداری
ریزش مو در دوران بارداری و پس از آن ممکن است نیاز به درمان خاصی نداشته باشد. به طور کلی با گذشت زمان خود به خود برطرف می‌شود.
اگر رشد مو به سطح قبلی برنگردد، گاهی اوقات پزشکان ماینوکسیدیل (Rogaine) را تجویز می‌کنند، اما این دارو برای استفاده در دوران بارداری بی خطر نیست.
در مواردی مانند کم کاری تیروئید یا کم خونی فقر آهن، با پزشک خود مشورت کنید تا دارو یا مکمل‌های ویتامین که سطح موهای شما را به حالت طبیعی برمی‌گردانند تجویز کند و به شروع چرخه رشد مجدد با زمان کمک نماید.
اکثر درمان‌ها برای سایر مشکلات، مانند آلوپسی آندروژنیک، در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. پزشک شما ممکن است پیشنهاد کند به جای داروها، درمان سطح پایین لیزر(LLLT) را که از امواج نور قرمز برای تحریک رشد مو استفاده می‌کند، امتحان کنید.
بعد از زایمان چه درمانی باید انجام شود؟
بعضی از داروها در حین شیردهی بی خطر هستند و برخی دیگر اینگونه نیستند. به عنوان مثال، روگاین در صورت شیردهی داروی ایمنی محسوب نمی‌شود. این دارو ممکن است پس از پایان شیردهی شروع شود.
بهترین منبع شما پزشک است تا به شما کمک کند جوانب مثبت و منفی گزینه‌های مختلف درمانی را بسنجید.
جلوگیری از ریزش مو در بارداری
ممکن است برای جلوگیری از ریزش مو در دوران بارداری قادر به انجام کاری نباشید یا نتوانید از ان جلوگیری کنید. همه چیز به علت ریزش مو شما بستگی دارد.
موارد زیر را امتحان کنید:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل. روی دریافت کافی پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی مهم تمرکز کنید. همچنین می‌توانید از پزشک خود در مورد بهترین ویتامین قبل از زایمان برای خود سوال کنید، چه بدون نسخه و چه با نسخه.
- می‌توانید از پزشک خود بپرسید که آیا داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید ممکن است در ریزش مو موثر باشد یا خیر.
- از کش‌های تنگ، گیره، مرل دم اسبی و سایر مدل‌های مویی که ممکن است موهای شما را بکشند اجتناب کنید. اگر اینگونه اید، در برابر پیچیدن، کشیدن یا مالیدن موهای خود مقاومت کنید.
- به آرامی شستشو انجام دهید و از یک شانه دندانه پهن استفاده کنید تا از سفت شانه کردن مو در هنگام خشک شدن جلوگیری کنید.
- اجازه دهید موها استراحت کنند و از وسیله‌های آسیب زا مانند استفاده از اتوی گرم، دستگاه فر، یا روغن داغ و درمان‌های دائمی موها اجتناب کنید.
- با پزشک خود صحبت کنید. گاهی اوقات با معاینه فیزیکی به راحتی نمی‌توان ریشه ریزش مو را تشخیص داد. اگرچه بیشتر موارد ریزش مو در دوران بارداری موقتی است، اما شرایط دیگری نیز وجود دارد که ممکن است نیاز به درمان یا افزایش سطح ویتامین یا تنظیم سطح هورمون داشته باشد.
اگر دچار ریزش مو هستید، سعی کنید شامپوها و نرم کننده‌های حجم دهنده را امتحان کنید. شامپوهای سنگین ممکن است موها را کم کنند. و هنگام حالت دهی، روی انتهای موهای خود تمرکز کنید.
مدل‌های خاصی از مدل مو نیز وجود دارد، مانند مدل کوتاه پسرانه، که ممکن است به پر نشان دادن موهای شما کمک کند.
