در طول زندگی، ممکن است با آسیبهایی به پوست مواجه شویم که باعث تشکیل بافت اسکار میشوند. شکل و نوع اسکار به عوامل متعددی مانند عمق و اندازه زخم، سن، عوامل ژنتیکی، جنسیت و نژاد فرد بستگی دارد. به طور کلی، چهار نوع بافت اسکار وجود دارد و روشهای مختلفی برای کاهش اندازه و ظاهر آنها وجود دارد. با این حال، مهم است به خاطر داشته باشیم که بافت اسکار هرگز به طور کامل از بین نمیرود، حتی با استفاده از روشهای درمانی متنوع.
چهار نوع بافت اسکار شامل چه مواردی است؟
با توجه به علت بروز بافت اسکار انواع مختلفی از آن وجود دارد و فرآیند درمان پس از به وجود آمدن آسیب دیدگی پوست شروع خواهد شد. بافت اسکار میتواند باعث به وجود آمدن علائم و نشانههایی از قبیل در خارش، سفتی پوست و محدودیت حرکتی شود اما گاهی اوقات بافت اسکار یک بافت کوچک است که جلب توجه نمیکند و فقط یادآور اتفاقی است که در گذشته رخ داده است. انواع اسکار پوست عبارتند از:
اسکار هایپرتروفیک
بازنویسی:
بافت اسکار هیپرتروفیک به تودهای از بافت اسکار قرمز رنگ اطلاق میشود که روی سطح پوست شکل میگیرد و از جایی به جز منطقهای که آسیب دیده است، سایر نقاط پوست را درگیر نمیکند. برخی از روشهای درمانی برای بهبود این نوع بافت اسکار شامل تزریق استروئیدها و جراحی لیزر میشوند.
اسکار کلوئید
این نوع بافت اسکار شکل میگیرد و روی سطح پوست قرار میگیرد و به سایر نقاط پوست نیز گسترش مییابد و آنها را درگیر میکند. علت ایجاد این اختلال به تولید بیش از حد برخی از سلولهای خاص در ناحیه مورد تأثیر مربوط میشود و در طول زمان میتواند بر روی توانایی حرکتی تأثیرگذار باشد. روشهای درمانی برای کاهش این نوع اسکار شامل جراحی با استفاده از لیزر، درمان با استفاده از پرتو، و تزریق استروئیدها میشوند. از جمله روشهای دیگر که ممکن است برای درمان این نوع اسکار استفاده شود، میتوان به کرایوتراپی یا فرایند فریز کردن با استفاده از نیتروژن مایع اشاره کرد که منجر به از بین بردن کلوئیدهای کوچک میشود. همچنین، با استفاده از روشهای درمانی فشاری مانند استفاده از ژل سیلیکون، میتوان از بروز این نوع اسکار جلوگیری کرد. باید توجه داشت که این نوع بافت اسکار در افرادی با پوست تیره، به خصوص در افراد آفریقایی و آسیایی، رایجتر است.
اسکار کنتراکچر
این نوع بافت اسکار معمولاً پس از سوختگی پوست به وجود میآید و باعث میشود که پوست سفت شود و از میزان حرکات آن کاسته شود. این بافت اسکار میتواند عضلات و اعصاب را نیز درگیر کند.
اسکار آکنه
به وجود آمدن هر نوع آکنه روی پوست میتواند بافت اسکار را به وجود بیاورد. انواع مختلفی از بافت اسکار حاصل از آکنه وجود دارد که میتوانند به صورت سطحی یا کاملا عمیق دیده شوند. درمان این اختلال به نوع بافت اسکار بستگی دارد.
آیا ترک پوستی یک نوع بافت اسکار است؟
پاسخ این سوال مثبت است و ترک پوست یک نوع بافت اسکار است و به علت رشد یا کشیدگی سریع پوست به وجود میآید و ظاهر نامطلوبی را ایجاد میکند و در بارداری به ویژه در بارداری چند قلویی ایجاد میشود و میتواند در نقاط مختلف بدن از قبیل روی شکم، قفسه سینه، بازو و ران ایجاد گردد. ترک پوستی همانند سایر انواع بافت اسکار همیشه احتمال بروز آن وجود دارد اما میتوان به کمک روشهای درمانی زیبایی به درمان آن پرداخت.
راههای درمان اسکار
اگر شما به تازگی دچار بافت اسکار شده اید و بافت اسکار به علت جراحی یا آسیب دیدگی پوست به وجود آمده است باید در دوران بهبود از پوست خود در مقابل نور آفتاب محافظت کنید. اجتناب از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید و پوشاندن بافت اسکار به کمک بانداژ در مراحل اولیه به تسریع فرایند بهبود و کاهش بافت اسکار و تغییر رنگ آن کمک خواهد کرد. در صورتی که زخم خوب شده است و شما خواستار بهبودی بیشتر ظاهر آن هستید بهتر است هرچه زودتر به فکر درمان باشید. میتوان حدود ۴ هفته پس از جراحی یا آسیب دیدگی پوست به درمان بافت اسکار پرداخت البته بافت اسکار قدیمی نیز به خوبی به درمان جواب میدهد. خوشبختانه روشهای متعددی وجود دارد که از آنها برای درمان اسکار استفاده خواهد شد که پزشک بر اساس نوع اسکار از قبیل صاف یا برجسته بودن آنها یا دندانه دار بودن ظاهر اسکار، قرمز و سفید یا تیره بودن اسکار، محل به وجود آمدن آن و علت بروز بافت اسکار به انتخاب یک روش درمانی میپردازد. در صورتی که بافت اسکار به علت انجام عمل جراحی به وجود آمده باشد میتوان چند هفته پس از کشیدن بخیهها از لیزر برای رفع بافت اسکار استفاده کرد یا میتوان صبر کرد تا محل برش ایجاد شده به خوبی ترمیم شود. زمانی میتوان به درمان اسکار آکنه پرداخت که آکنه کنترل شده باشد. پزشکان برای درمان بافت اسکار روشهای درمانی متعددی را پیشنهاد میدهند و میتوانند به درمان انواع بافت اسکار از قبیل کلوئید، آکنه، هایپرتروفیک و ترک پوستی بپردازند. روشهایی که برای درمان آکنه وجود دارد عبارتند از تزریق استروئید، میکرونیدلینگ، تزریق ژل، لیزر درمانی، پیلینگ شیمیایی و ترمیم بافت اسکار. همه این روشها توسط متخصص زیبایی که در عرصه زیبایی تخصص و مهارت بالایی دارد انجام میشود. در بخش زیر به برخی از روشهای درمانی بسیار رایج برای بهبود بافت اسکار اشاره میکنیم.
استفاده از ژل و پماد یا کرم
این محصولات میتواند به کاهش بافت اسکار حاصل از عمل جراحی یا سایر انواع آسیب دیدگیها و یا زخم کمک کنند. در صورتی که شما تحت نظر متخصص پوست یا جراح پلاستیک قرار دارید از او در خصوص محصولات پیشنهادی سوال بپرسید. برخی از روشهایی که برای درمان بافت اسکار وجود دارند که عبارتند از استفاده از پماد استروئیدی یا آنتی هیستامین به ویژه اگر بافت اسکار شما حساس است و باعث خارش شده است. ممکن است پزشک تزریق استروئید، استفاده از بانداژ فشاری و ژل سیلیکون را به منظور جلوگیری از تشکیل بافت اسکار و کمک به درمان بافت اسکار فعلی پیشنهاد دهد.
پیلینگ شیمیایی
پیلینگ شیمیایی به محصولاتی گفته میشود که به صورت کنترل شده اپی درم را از بین میبرند و به این ترتیب پوست جوانتر نمایان خواهد شد و این امر باعث درمان برخی اختلالات خاص پوستی از قبیل بافت اسکار سطحی خواهد شد. با توجه به اهدافی که شما دارید میتوان از انواع مختلف پیلینگ شیمیایی استفاده کرد. باید در افرادی که رنگ پوست آنها تیره است، افرادی که مستعد تشکیل کلوئید هستند و افرادی که عفونت فعال دارند بسیار احتیاط کرد.
تزریق کورتیکواستروئید
از تزریق کورتیکواستروئید برای جلوگیری و درمان برخی از انواع کلوئید و بافت اسکار هایپرتروفیک استفاده میشود. این محصول به درون بافت اسکار تزریق میشود تا تورم آن را از بین ببرد و باعث صاف شدن بافت اسکار شود. با توجه به نوع بافت اسکار ممکن است شما به چند مرتبه تزریق کورتیکوستروئید نیاز داشته باشید. معمولاً ۲ تا ۳ بار تزریق استروئید با فاصله یک ماه انجام میشود که البته با توجه به نوع واکنش بافت اسکار به تزریق ممکن است این روش درمانی مدت بیشتری طول بکشد. این نوع استروئید که برای درمان بافت اسکار مورد استفاده قرار میگیرد و به درون خود بافت اسکار تزریق خواهد شد و از آنجایی که مقدار کمی از آن توسط جریان خون جذب میشود عوارض جانبی این روش درمانی کم است. معمولاً تزریق کورتیکواستروئید با فاصله ۴ تا ۶ هفته تکرار میشود و پزشک برای کاهش هرگونه درد و ناراحتی به ترکیب کورتیکواستروئید با داروی بی حسی میپردازد.
لیزر پالسی
معمولا بافت اسکار پس از آنکه بهبود پیدا کرد قرمز میشود که با گذر زمان این مشکل برطرف خواهد شد. لیزر پالسی در برطرف کردن قرمزی حاصل از بافت اسکار و اطراف آن بسیار موثر است. این نوع لیزر در صاف کردن بافت اسکار برجسته بسیار مفید میباشد که البته برای کسب نتایج بهتر از تزریق کورتیکواستروئید نیز استفاده خواهد شد تا ظاهر بافت اسکار و نقاط اطراف آن بهتر شود. شما برای کسب نتایج بهتر به چند روش درمانی نیاز خواهید داشت.
لیزر غیر سایشی
این نوع لیزر به ایجاد جراحات میکروسکوپی در پوست میپردازد و باعث میشود که کلاژن جدید به وجود بیاید و این امر بدین معنا است که بافت اسکار با گذر زمان نرم تر و صاف تر خواهد شد و به این ترتیب بافت اسکار حاصل از آکنه ظاهر بهتری پیدا خواهد کرد. استفاده از این نوع لیزر در همه افراد بی خطر و ایمن است معمولاً شما به چند جلسه درمان نیاز خواهید داشت که یک ماه فاصله زمانی بین آنها وجود دارد و پوست قرمز و متورم میشود مانند زمانی که دچار آفتاب سوختگی شده اید و تا چند روز کمی پوسته ریزی خواهید داشت. معمولاً حدود ۳ تا ۵ روز و گاهی اوقات مدت بیشتری طول میکشد تا نقاط خاصی از بدن که تحت درمان قرار گرفته اند به شرایط قبل از درمان برگردند.
میکروپیگمنتیشن
هدف از انجام این کار این است که رنگ بافت اسکار شباهت بیشتری به پوست نقاط سالم داشته باشد و کمتر جلب توجه کند. برای این که نتایج خوبی از این روش به دست بیاید و رنگ پوست بافت اسکار شبیه سایر بافتهای مجاور شود انجام معاینات دقیق بافت اسکار و پوست اطراف آن ضروری خواهد بود.
میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ روشی است که پوست را تحریک میکند به طور طبیعی به بازسازی و ترمیم خود بپردازد و این امر باعث بهبود ظاهر بافت اسکار حاصل از آکنه و ترک پوستی خواهد شد. در این روش از یک دستگاه دستی کوچک استفاده میشود که تعدادی سوزن بسیار ریز را به درون پوست ارسال میکند. عمق نفوذ این سوزنها به درون پوست بر اساس صاف بودن یا ضخیم بودن بافت اسکار مشخص میشود. این سوزنها باعث به وجود آمدن جراحات کوچکی در پوست میشوند که به تحریک فرآیند تولید کلاژن کمک خواهند کرد. پس از میکرونیدلینگ مقداری خونریزی و قرمزی و کبودی روی سطح پوست به وجود میآید که طبیعی است و طی مدت ۲ تا ۳ روز به سرعت از بین میروند و به سرعت پوست بهبود پیدا خواهد کرد. میکرونیدلینگ به صورت ماهانه تکرار میشود و به از بین بردن بافت اسکار حاصل از آکنه و اسکار هایپرتروفیک کمک خواهد کرد. میکرونیدلینگ در کنار روشهای درمانی موضعی یا تزریق دارو در درمان بافت اسکار برجسته روی پوست بسیار تاثیر گذار است.
درمان بافت اسکار با ژل به چه صورت است؟
درمان بافت اسکار با ژل در برخی از انواع خاص اسکار یک روش ایده آل برای رفع بافت اسکار و بهبود ظاهر پوست محسوب میشود. بافت اسکار نشان دهنده توانایی بدن برای ترمیم طبیعی خود است اما از لحاظ زیبایی یکی از معضلات بزرگ محسوب میشود. گاهی اوقات بهترین روش برای بهبود ظاهر صورت این است که از تزریق ژل استفاده شود تا بافت پوست بهبود پیدا کند. تزریق ژل میتواند به طور موقت باعث افزایش سطح بافت اسکار در مقایسه با پوست اطراف شود.
درمان اسکار با تزریق ژل چگونه انجام میشود؟
درمان اسکار با تزریق ژل یک روش ساده نیست اما ولی سرعت و بدون درد بودن آن از جمله مزایای این روش درمانی محسوب میشود. فرایند درمان با استفاده از داروی بی حسی موضعی شروع میشود که با هدف کاهش درد و ناراحتی استفاده خواهد شد سپس پزشک با استفاده از سوزنهای کوچکی که مخصوص تزریق ژل است با دقت به تزریق ژل میپردازد تا بالاترین سطح نرمی و لطافت به دست بیاید. انواع مختلفی از ژل میتواند برای این هدف کاربرد داشته باشد.
آیا درمان اسکار با تزریق ژل درد دارد؟
خبر خوبی که باید به شما بدهیم این است که درمان اسکار با تزریق ژل یک روش بدون درد است و باعث میشود که شما بدون تحمل درد و ناراحتی شاهد جوان سازی پوست خود باشید.
نتایج حاصل از درمان کی قابل مشاهده است؟
معمولاً شما میتوانید فوراً شاهد نتایج به دست آمده باشید. بر اساس ماهیت بافت اسکار پزشک از انواع مختلف ژل با ویژگیهای منحصر به فرد استفاده خواهد کرد اما نتایج حاصل از تزریق آنها حدود شش ماه یا مدت بیشتری باقی میماند.
انجام عمل جراحی برای درمان اسکار
گاهی اوقات انجام عمل جراحی میتواند باعث بهبود ظاهر بافت اسکار شود. هدف از انجام عمل جراحی به شرح زیر میباشد:
- تعیین موقعیت بافت اسکار
- تغییر شکل اسکار
- رفع سفتی بافت اسکار نزدیک به مفصل برای بهبود حرکات آن
در این روش بافت اسکار برداشته میشود و پس از ایجاد برش معمولاً زخم جدید بسته خواهد شد تا بهبود پیدا کند و معمولاً برای بهبود کامل و مطلوب بافت اسکار ایجاد برشهای عمیق لازم است در غیر این صورت نتایج نامناسبی ایجاد خواهد شد. انجام عمل جراحی برای درمان اسکار کلوئید یا هایپرتروفیک اغلب با سایر روشها از قبیل پرسوتراپی یا استفاده از ژل سیلیکون ارتباط دارد. بهتر است بدانید که انجام عمل جراحی باعث به وجود آمدن یک بافت اسکار جدید میشود که ممکن است روند بهبود آن تا دو سال نیز طول بکشد همچنین ریسک تشکیل کلوئید بیشتر و بافت هایپرتروفیک پس از جراحی وجود دارد. پس از جراحی ریسک بازگشت بافت اسکار کلوئید حدود ۵۰ تا ۸۰ درصد است.
آیا میتوان از چند روش برای درمان بافت اسکار استفاده کرد؟
پزشک در جلسه مشاوره به بررسی روشهای موجود برای درمان بافت اسکار روی پوست شما خواهد پرداخت و پس از آنالیز ماهیت بافت اسکار مرحله بعدی درمان توصیه میشود که شامل استفاده از چند روش درمانی ترکیبی است. گاهی اوقات تزریق ژل در کنار سایر روشهای درمانی باعث کسب نتایج مطلوب خواهد شد.
هزینه درمان اسکار چقدر است؟
هزینه درمان بافت اسکار بر اساس نیازهای خاص شما از درمان مشخص میشود. پزشک در جلسه مشاوره به بررسی روش مورد نظر برای درمان میپردازد و با شما در خصوص هزینه درمان صحبت خواهد کرد.