ما به طور پیوسته در تلاش برای کشف چشمگیریهای مرتبط با پیری پوست هستیم و سعی در یافتن پاسخ به سؤالاتی درباره عواملی که باعث پیری پوست میشوند، داریم. اگرچه هنوز به دنبال یافتن یک راهکار جادویی یا یک روش مناسب برای همه نیستیم، اما امروزه دانش بیشتری در مورد عواملی که پوست را پیر میکنند و به اعماق پوست نفوذ میکنند، داریم. دو عامل اصلی برای پیری پوست وجود دارند که عبارتند از: عوامل پیری ذاتی و عوامل پیری خارجی. عوامل ذاتی به عوامل داخلی و کمتر قابل کنترل مانند برنامهریزی ژنتیکی و شاخصهای فیزیولوژیکی اشاره دارد. عوامل خارجی به عوامل بیرونی و قابل کنترل مانند انتشار در معرض نور خورشید، سیگار کشیدن، خواب کم، رژیم غذایی و استرس اشاره دارد.
با توجه به اینکه پوست یک عضو زنده است و در واقع بزرگترین عضو بدن ما محسوب میشود، ساختاری واکنشپذیر دارد؛ به عبارت دیگر، نسبت به عوامل خارجی و داخلی واکنش نشان میدهد. هر آنچه روی بدنمان استفاده میکنیم یا به داخل آن میفرستیم، در کنار شرایط محیطی اطرافمان، سطح استرس و الگوهای خواب، همگی تأثیری بر روی پوست دارند. هدف کلینیک زیبایی رازی، ایجاد و حفظ سلامت و جوانی پوست برای مراجعین است.
راههای جلوگیری و درمان پیری پوست صورت و بدن
رایجترین راههای جلوگیری و درمان پیری پوست صورت و بدن عبارتند از:
پیلینگ یا لایهبرداری ترمیمی
لایهبرداری پوست اگر به شیوه درستی انجام شود یکی از مؤثرترین روشهای بدون جراحی موجود برای بهبود پوست میباشد. در این روش ساختار سلولی برداشته شده، فرایند بازسازی پوست تحریک میشود و چینوچروکها، خطوط ریز، منافذ پوستی بزرگ و چرب کاهش مییابند. همچنین روشهای لایهبرداری به رفع عیوب و لکههای پوستی، درمان هیپرپیگمانتاسیون (لکههای پوستی تیره رنگ) کمک کرده و بافت کلی و رنگ پوست را بهبود میبخشند.در میانهی انجام فرایند درمانی لایهبرداری، برای حذف لایههای سلولی آسیب دیده از سطح پوست از نوعی اسید بسیار مخصوص و محلولهای آنزیمی استفاده میشود که این کار باعث میگردد لایهای از پوست که درخشانتر و جوانتر است نمایان شود. شدت درمان متفاوت است و نوع پوست و نتایج دلخواه مراجعین تعیین میکند که بهترین روش لایهبرداری برای هر فرد کدام روش درمانی میباشد. آموزش صحیح همیشه در هنگام انجام هر یک از روشهای درمانی لایهبرداری توصیه میشود.
میکروابریژن
میکرودرم ابریژن (میکرودرم) روشی غیرتهاجمی است که از طریق از بین بردن بالاترین لایهی سلولهای مرده پوست عمل میکند. از آنجا که این روش دارای دوره نقاهت نمیباشد بنابراین یکی از محبوبترین و پرکاربردترین روشهای درمانی است که از آن جهت جوانسازی پوست استفاده میشود. جهت تقویت تأثیرات این روش از ترکیباتی نظیر اسید کوجیک و ماندلیک اسید استفاده کرده تا پوست روشن شده و به تدریج تشکیل بافت دهد و بازسازی شود. اسید لاکتیک و سالیسیلیک، آنزیم پاپئین و آنزیم بروملین نیز با سایش لایه کراتین پوست و حمایت از بازسازی پوست تأثیر این روش درمانی را افزایش میدهند.
لیزر
دستگاههای لیزر (لیزر جوانسازی) بسیار مختلفی در دسترس میباشند؛ اما دستگاههای لیزر صورت معمولاً به دو گروه لیزر با لایهبردار و بدون لایهبردار دسته بندی میشوند. لیزرهای با لایهبردار با شدت بیشتری هستند و دارای دوره بهبودی بوده و با تبخیر کردن پوست آسیبدیده تحت طول موجهای شدید نور که به اپیدرم پوست میرسد مؤثر واقع میشود. دستگاه لیزر بدون لایهبردار شدت کمتری دارد و به اندازه لیزر با لایهبردار در پوست نفوذ نمیکند؛ بنابراین زخم بسیار جزئی را بر روی پوست به وجود میآورد. لیزر ایرادات پوست را مورد هدف قرار میدهد و آنها را به سطح پوست آورده تا کمتر دیده شوند و یا کاملاً برطرف گردند. برای روشنتر کردن و بازسازی پوست استفاده از آنزیمها یا لایهبردارهای ملایم پیش از شروع درمان میتواند تأثیر روش درمانی لیزر را بیشتر کند. همچنین لیزر میتواند فرایند بهبودی را سرعت بخشد.
ال ئی دی و مایکروکارنت
ال ئی دی درمانی (دیود نورافشان) فعالیت سلولی را تحریک و تقویت می کند. از آنجا که نور فعالیت سلولی را افزایش میدهد بنابراین این روش درمانی غالباً میتواند با فرمولهای ترمیمی و اسیدی خاصی همراه شود تا تقسیم سلولی بهبود یابد.در روش میکروکارنت (ریز جریان) برای انقباض و شل شدن ماهیچهها جریان الکتریکی ملایمی به کار میرود که این کار باعث تقویت عضلات و افزایش گردش خون در پوست میشود. به کارگیری این روش به همراه استفاده از پپتیدها باعث سفتی و بالا کشیده شدن پوست میشود.
تزریق فیلر
مانند روش لیزر درمانی امروزه فیلرهای قابل تزریق متعددی نیز در بازار موجود میباشد؛ فیلر یک تجارت بزرگ است. فیلرها مسیر درازی را طی کردهاند. امروزه برخی از فرمولها تولید کلاژن را تحریک میکنند و تأثیر برخی دیگر از آنها تا بیش از 3 سال دوام دارد.
پس از انجام فرایند درمان ممکن است در محل تزریق فیلر واکنشهایی نظیر بروز قرمزی، کبودی، التهاب، تندرنس در پوست به وجود آید که استفاده از ترکیباتی مثل اسید لینولئیک و اسید اولئیک، ویتامین ای، گیاه همیشه بهار و هیدروکورتیزون دوره بهبودی مراجعین را سرعت میبخشد. برای محافظت از تأثیرات جوانسازی مجدد با فیلر میتوانید به مراجعین خود اسید هیالورونیک و پپتیدها را نیز ارائه کنید. این مواد کلاژن را تحریک کرده و پوست را هیدراته و توپر حفظ میکند.
لیفت صورت
لیفت صورت که با نام ريتيدکتومي نیز شناخته میشود نوعی عمل جراحی زیبایی است که هدف آن جوانتر به نظر رسیدن افراد میباشد. این فرایند معمولاً شامل برداشتن پوست و چربی اضافی صورت همراه با یا بدون سفت کردن بافتهای زیرین میباشد.پوست صورت، گردن یا هر دو دوباره در جای خود قرار داده میشود. محققان میگویند لیفت صورت 5/1 تا 5 سال هنوز تأثیر خود را حفظ میکند اما پوست گردن شروع به شل شدن مجدد میکند. زمان بهبودی ممکن است طولانی باشد و بیمار تا چند هفته پس از جراحی کبودی و تورم را تجربه خواهد کرد.
بوتاکس (h3)
سم بوتولینوم نوع A که بیشتر با نام بوتاکس شناخته شده است سیگنالهای شیمیایی را که باعث انقباض عضلات میشود را مسدود میکند. از بوتاکس برای درمان برخی از بیماریها و همچنین رفع چینوچروکها استفاده میشود. دوز کوچکی از این ماده به عضلات مورد هدف تزریق میگردد. اگر عضلات نتوانند سفت شوند پوست هموار شده و کم چینوچروک تر و صافتر به نظر میرسد. بوتاکس میتواند خطوط روی پیشانی ، خط اخم بین چشمها و خطوط پنجه کلاغی اطراف گوشه چشم را کاهش دهد. تأثیر درمان معمولاً 3 ماه طول میکشد؛ بنابراین لازم به تکرار تزریق این مواد میباشد.
روشهای طبیعی جلوگیری از پیری پوست
مصرف سیگار و مواد سمی را قطع کنید
یک پُک از سیگار 40000 رادیکال آزاد ساطع میکند و مطالعات اخیر نشان دادهاند که در دود سیگار دو گونه رادیکال آزاد وجود دارد هم به تحلیل و کاهش ویتامین ث کمک میکند و هم روند پیری را سرعت میبخشد.رادیکالهای آزاد همچنین در اتمسفر به شکل آلودگی یافت میشوند و در زمانی که مولکولها تحت فرایند نورکافت یا تفکیک نوری قرار گیرند دیده میشوند. این واکنش نقش مهمی در تشکیل دود دارد و طبیعتاً موجب تخریب پوست میشود. استفاده از مسدود کنندههای طبیعی پوست نظیر روی یکی از راههای دفاعی خوب برای محافظت از پوست در برابر این عناصر میباشد و سیگار نکشیدن نیز یکی دیگر از راهکارهای ساده و بدیهی است.
از میزان استرس کاسته و بیشتر بخوابید
44 درصد از افراد میگویند که طی 5 سال گذشته میزان استرسشان افزایش یافته است. استرس با پوست چه میکند؟نگرانی و استرس دائم بر روی تنظیم هورمونها و مواد شیمیایی اثر گذاشته و قدرت سیستم ایمنی بدن را کاهش میدهد و باعث میشود که ویروسهای بیشتری در بدن باقی بمانند. این مسئله در نهایت منجر به آسیبدیدگی سلولها، تیرگی پوست، پیدایش منافذ باز پوستی، بروز خطوط ناشی از پیری و استرس و دیگر آسیبدیدگیهای بافت میشود. استرس مزمن نهایتاً باعث آسیب دیدن DNA میشود که آثار آن از پیری پوست و مو تا گسترش بیماریها و ایجاد غدد بدخیم متغیر است.داشتن خواب کافی یکی از راهکارهای اصلی مهار استرس میباشد. عادتهای صحیح خوابیدن نیز به بازسازی سلولها کمک کرده بنابراین از جوانی ظاهر محافظت میکند. با این حال کیفیت خواب مهم است نه کمیّت آن. در هنگام خواب تلویزیون و تلفن همراه باید خاموش باشد و اتاق خواب بایستی تاریک و خنک باشد تا به خوابی عمیق فرو رفت.
بیشتر ورزش کنید
ورزش برای سلامت شما کاملاً ضروری است، همچنین گردش خون و جریان اکسیژن به سلولهای پوست را تنظیم میکند. با این حال ورزش بیش از حد درواقع میتواند آسیبهای ناشی از مولکولهای رادیکال آزاد را افزایش دهد. مطالعات نشان میدهند که ورزش بیش از اندازه در اثر رادیکالهای آزاد باعث ایجاد استرس اکسیداتیو میشود. در طول انجام ورزشهای سنگین بدن میزان بسیار قابل توجهی از گونههای فعال اکسیژن (ROS) را تولید میکند که این امر دفاع آنتیاکسیدانی طبیعی بدن را افزایش میبخشد. بدن شروع به کشیدن آنتیاکسیدان از محل بافت شده و ذخایر آنتیاکسیدان بدن را کاهش میدهد. به مرور زمان بافتها و سلولهای بدنتان آسیب میبینند.
از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید
رژیم غذایی سالمی که غنی از آنتیاکسیدان است و همراهی آن با استفاده از کرمهای موضعی حاوی آنتی اکسیدان به جبران کمبودهای مواد مغذی بدن کمک میکند. به مراجعین خود توصیه کنید که به دنبال مصرف هر دو نوع آنتیاکسیدان یعنی آنتیاکسیدانهای موجود در مواد غذایی و محصولات مراقبتی پوست باشند.
• ویتامین آ – هویج، کلم برگ، اسفناج، کدو حلوایی، کبد و طالبی.
• ویتامین ای- روغن زیتون، روغن گردو، روغن جوانه گندم، ج. دو سر، گوجه و هویج.
• بیوفلاوونوئیدها- مرکبات، انواع توتها، پیاز، چای، شراب قرمز، شکلات تلخ و سنجد تلخ.
• پلیفنل ها – انواع توت، چای، شکلات تلخ، گردو، بادام زمینی و انار
مواد موضعی حاوی آنتی اکسیدان به سفت و یک دست شدن رنگ پوست و بهبود قوام آن، هموار شدن خطوط کمک میکند و به سرتاسر پوست درخشش میبخشد. برای نمونه به دنبال مصرف ترکیباتی مثل اسید اسکوربیک، توکوفرول، سوپراکسید دیسموتاز، گوجی بری، رتینوئیدها و اسید لاکتیک باشید.
قرارگیری در معرض نور خورشید را محدود کنید
قرارگیری بیش از حد در معرض اشعه خورشید علت 90 درصد از بروز پیری ناشی از صدمه آفتاب، چینوچروکها، لکههای قهوهای رنگ، شلی پوست و مانند اینها میباشد. اکثر مراجعین از این امر آگاه هستند اما جذابیت برنزه شدن پوست گاهی بسیار وسوسهبرانگیز است. از نظر متخصصین مراقبت از پوست مهم است که نگران قرارگیری در معرض نور خورشید باشید و از محصولات محافظت کننده مناسب استفاده کنید. اشعه فرابنفش به اعماق لایهی درمیس (میانپوست) پوست نفوذ میکند، از طریق تشکیل مقادیر غیرطبیعی الاستین و افزایش تولید متالوپروتئیناز، فیبرهای کلاژن را از بین میبرد. کلاژن شروع به اشتباه عمل کردن کرده و تجزیه شده، به شکل نادرستی مجدداً پوست را بازسازی میکند و در همین حین بر روی پوست چینوچروک به وجود میآورد. این فرایند در هر زمانی که پوست بیش از حد در معرض اشعه خورشید قرار گیرد تکرار میشود.
سایر روشهای جلوگیری از پیری دست و صورت
• هیدراته کردن پوست: پوست نسبت به میزان آب موجود در بدن بسیار حساس است. با نوشیدن آب و خوردن میوه و سبزیجات در طول روز آب را در بدن خود حفظ کنید. به محض بیدار شدن یک لیوان آب بنوشید. شبها در هنگام خواب کنار خود آب بگذارید.
• از مصرف شکر پرهیز کنید:: شکر، تأثیر مستقیمی بر روی بروز پیری دارد و به طور قابل توجهی طول عمر را در موجودات زنده از مخمرها گرفته تا نخستیسانان کاهش میدهد. حتی مقدار کم آن را مصرف نکنید.
• مواد مرطوب کننده: ظاهر پوست تا حد زیادی به رطوبت آن بستگی دارد. با استفاده از مرطوبکننده ها، پوست خود را نرم و هیدراته نگه دارید. جهت تعیین بهترین نوع مرطوب کننده از یک متخصص حرفهای کمک بگیرید.
• ابروها خود را بالا نبرید.