آکنه، یک بیماری پوستی شایع است که در بعضی مواقع بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری میتواند لکههای پوستی، پوست چرب و در برخی موارد پوستی داغ و دردناک ایجاد کند. اگر زخمهای آکنه باعث کاهش اعتماد به نفس شما شده یا شما از پوست خود خجالت میکشید، میتوانید اطلاعاتی درباره درمانهایی که میتوانند این مشکل را کاهش دهند یا از بین ببرند، جمع آوری کنید. این روشهای درمانی میتوانند به کاهش ظاهر جوشها و لکههای پوستی کمک کنند.
انواع جوش
جوش معمولاً روی مناطق زیر ایجاد میشود:
- صورت – این مورد تقریباً در همه افراد مبتلا به آکنه وجود دارد
- پشت – این مورد بیش از نیمی از افراد مبتلا به آکنه را درگیر میکند
- قفسه سینه – این مورد در حدود 15٪ از افراد مبتلا به آکنه را مبتلا میکند
6 نوع اصلی جوش ناشی از آکنه وجود دارد:
- جوشهای سر سیاه – برجستگیهای کوچک سیاه یا زرد که روی پوست ایجاد میشوند. این جوشها پر از چرک نیستند اما سیاه هستند زیرا پوشش داخلی فولیکول مو باعث ایجاد رنگدانه میشود
- جوشهای سر سفید – ظاهری مشابه جوشهای سر سیاه دارند اما ممکن است در هنگام فشردن آنها سفتتر باشد و خالی نشود
- پاپولها – برجستگیهای کوچک قرمز که ممکن است حساس یا دردناک باشند
- جوشهای چرکی – شبیه به پاپولها هستند اما یک نوک سفید در مرکز خود دارند که ناشی از تجمع چرک است
- ندولها – تودههای بزرگ و سخت که در زیر سطح پوست ایجاد میشوند و دردناک هستند
- کیستها – شدیدترین نوع جوش ناشی از آکنه است. آنها تودههای پر از چرک هستند که شبیه جوش هستند و بیشترین خطر ایجاد زخم دائمی را دارند
دلایل ایجاد آکنه
آکنه زمانی ایجاد میشود که سوراخهای ریز در پوست که به عنوان فولیکولهای مو شناخته میشوند، مسدود شوند. غدد چربی پوست غدد ریزی هستند که در نزدیکی سطح پوست شما وجود دارند. این غدد به فولیکولهای مو، سوراخهای کوچکی در پوست شما که مو از آن رشد میکند، متصل شدهاند.
غدد چربی پوست موها و پوست را چرب میکنند تا از خشک شدن آنها جلوگیری شود. آنها این کار را با تولید ماده روغنی به نام سبوم انجام میدهند.
در آکنه، غدد چربی پوست شروع به تولید سبوم بیش از حد میکنند. سبوم اضافی با سلولهای مرده پوست مخلوط میشود و هر دوی آنها باعث تشکیل یک پلاگ در فولیکول مو میشوند.
اگر فولیکول مسدود شده نزدیک به سطح پوست باشد، بیرون میزند و یک جوش سر سفید ایجاد میکند. از طرف دیگر، فولیکول مسدود شده میتواند در پوست باز شود و یک جوش سر سیاه ایجاد کند.
باکتریهای بیضرر که به طور طبیعی روی پوست زندگی میکنند، میتوانند فولیکولهای مسدود شده را آلوده کرده و باعث ایجاد پاپول، جوش چرکی، ندول یا کیست شوند.
تستوسترون
تصور میشود که با افزایش سطح هورمونی بنام تستوسترون که در دوران بلوغ رخ میدهد، آکنه نوجوانان ایجاد میشود. این هورمون نقش مهمی در تحریک رشد و نمو آلت و بیضه در پسران و حفظ قدرت عضلات و استخوان در دختران دارد.
غدد چربی نسبت به هورمونها بسیار حساس هستند. تصور میشود افزایش سطح تستوسترون باعث میشود غدد نسبت به نیاز پوست، سبوم بسیار بیشتری تولید کنند.
جوش در خانوادهها
جوش میتواند به صورت ارثی انتقال یابد. اگر والدین شما جوش داشته باشند، احتمالاً شما نیز با ظهور جوش مواجه خواهید شد. مطالعات نشان دادهاند که وجود جوش در والدین، احتمال بروز آکنه شدیدتر در سنین پایین برای شما را افزایش میدهد. همچنین، تحقیقات نشان داده است که اگر یکی از والدین شما در بزرگسالی با آکنه مواجه بوده باشد، احتمال بروز آکنه بزرگسالان در شما نیز بیشتر است.
آکنه در زنان
بیش از 80٪ موارد آکنه بزرگسالان در زنان رخ میدهد. تصور میشود بسیاری از موارد آکنه در بزرگسالان ناشی از تغییر در سطح هورمون است که بسیاری از خانمها را در مواقع مشخصی درگیر میکند.
این زمانها شامل موارد زیر است:
- عادت ماهانه – بعضی از خانمها کمی قبل از عادت ماهانه خود جوش میزنند
- حاملگی – بسیاری از خانمها در این زمان، معمولاً در 3 ماه اول بارداری، علائم آکنه دارند
- سندرم تخمدان پلی کیستیک – یک بیماری شایع است که میتواند باعث جوش، افزایش وزن و تشکیل کیستهای کوچک در داخل تخمدان شود
سایر محرکها
سایر محرکهای احتمالی که باعث ایجاد جوش میشوند عبارتند از:
- برخی از محصولات آرایشی – این مورد کمتر رایج است زیرا در حال حاضر بیشتر محصولات آزمایش شدهاند، بنابراین جوشی ایجاد نمیکنند.
- برخی داروهای خاص – مانند داروهای استروئیدی، لیتیوم (برای درمان افسردگی و اختلال دو قطبی) و برخی داروهای ضد صرع (برای درمان صرع استفاده میشود)
- مرتباً وسایلی را بپوشید که بر روی ناحیهای از پوست فشار وارد کند مثل هدبند یا کوله پشتی
- سیگار کشیدن – که میتواند باعث ایجاد آکنه در افراد مسن شود
چه کسانی مبتلا به آکنه میشوند؟
آکنه یک مشکل بسیار رایج در نوجوانان و بزرگسالان است. تقریباً 80٪ افراد در رده سنی 11 تا 30 سال با جوش روبرو میشوند. آکنه بیشتر در دختران در سنین 14 تا 17 سال و در پسران در سنین 16 تا 19 سالگی دیده میشود.
بسیاری از افراد سالها با مشکل جوش روبرو هستند، به طوری که گاهی جوشها بهبود مییابند و گاهی ظاهر میشوند. این فرآیند تا زمانی که به سن بزرگسالی میرسند و علائم آکنه آنها کاهش مییابد، ادامه دارد. آکنه معمولاً در میانه دهه بیست سالگی به طور طبیعی برطرف میشود. در برخی موارد، جوشها ممکن است در سنین بزرگسالی نیز ادامه داشته باشند. حدود 5٪ از زنان و 1٪ از مردان بالاتر از 25 سالگی با آکنه مواجه هستند.
در صورت داشتن آکنه چه کاری میتوانم انجام دهم؟
تکنیکهای کمک به خود که در زیر آورده شده است، ممکن است مفید باشد:
- نواحی آسیبدیده پوست را بیش از دو بار در روز نشویید. شستن مکرر باعث تحریک پوست و تشدید علائم آن میشود
- ناحیه آسیبدیده را با یک صابون ملایم یا پاککننده و آب ولرم بشویید. آب بسیار گرم یا سرد میتواند آکنه را بدتر کند
- جوشهای سرسیاه را نکنید یا آنها را فشار ندهید. این کار میتواند باعث بدتر شدن آنها و ایجاد زخم دائمی شود
- از استفاده بیش از حد از مواد آرایشی خودداری کنید. از محصولات بر پایه آب به نام محصولات غیر کامدوژنیک (این بدان معنی است که محصول احتمالاً منافذ پوست شما را مسدود میکند) استفاده کنید.
- آرایش خود را قبل از خواب کاملا پاک کنید
- اگر خشکی پوست برای شما مشکل ایجاد کرده، از نرم کنندههای بدون عطر و بر پایه آب استفاده کنید
- ورزش منظم نمیتواند آکنه شما را درمان کند اما میتواند روحیه شما را تقویت کرده و اعتماد به نفس شما را بهبود بخشد. به محض اتمام ورزش دوش بگیرید زیرا عرق میتواند جوش شما را تحریک کند
- مرتباً موهای خود را بشویید و سعی کنید از ریختن موهایتان در صورت خود جلوگیری کنید
آکنه با درمان قابل کنترل است. کرم، لوسیون و ژلهای بسیاری برای درمان جوش در داروخانهها موجود است. اگر جوش میزنید، ایده خوبی است که برای مشاوره با داروساز یا پزشک متخصص پوست صحبت کنید. ممکن است محصولات حاوی غلظت کم بنزوئیل پراکسید توصیه شود اما مراقب باشید، زیرا این محصولات میتوانند لباس شما را سفید کنند.
اگر آکنه شما شدید باشد یا روی قفسه سینه و پشت شما نیز ظاهر شود، ممکن است نیاز به درمان با آنتیبیوتیکها یا کرمهای قویتری باشد که فقط میتوانید با نسخه تهیه کنید.
راههای درمان جای جوش
تصمیم گرفتن درباره معالجه جای جوش خود یک تصمیم شخصی است. بعضی از افراد میخواهند جای زخمهای آکنه خود را درمان کنند زیرا از لحاظ روحی تحت تأثیر این لکهها و اسکارها قرار گرفتهاند. برخی دیگر جای زخم های آکنه شدید و ناپسند دارند و تصمیم میگیرند که آنها را درمان کنند و ظاهر پوستشان را بهتر کنند.
اگر اسکار جوش دارید، در اسرع وقت با یک متخصص پوست مشورت کنید. او میتواند برای اسکارهای شما روشهای درمانی مناسبی را توصیه کند و در مورد راههایی که میتوانید از ایجاد اسکار در آینده جلوگیری کنید، صحبت کند.
درمانهای معمول رفع اسکار شامل موارد زیر است:
درم ابریژن
این روش درمانی بسیار موثر برای رفع اسکار از یک برس یا ابزار دیگر برای احیا پوست شما و از بین بردن یا کاهش عمق اسکارها استفاده میکند. بهبودی بعد از درمان به طور معمول چند روز طول میکشد.
میکرودرم ابریژن
برای این نوع درم ابریژن تهاجمی، یک متخصص پوست یا متخصص زیبایی از اسپری کریستالهای بسیار کوچک به جای برس پر سرعت برای از بین بردن سطح پوست استفاده میکند. ممکن است بیش از یک جلسه درمان مورد نیاز باشد و به نیاز به هیچ استراحتی بعد از درمان وجود ندارد.
لایه برداری شیمیایی
لایه برداریهای شیمیایی میتوانند ظاهر اسکارهای آکنه کمعمق و التهاب بعد از میکروپیگمانتاسیون را در اطراف ضایعه آکنه بهبود یافته کاهش دهند. لایه برداری شیمیایی ممکن است توسط پزشک، پرستار، دستیار پرستار و یا متخصص زیبایی انجام شود و شامل استفاده از یک ماده شیمیایی بر روی پوست شما برای از بین بردن لایه بیرونی آن است و به آن ظاهری نرمتر و لطیفتر میبخشد. بسته به مقاومت اسید مورد استفاده، ممکن است چند روز پس از درمان قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست را تجربه کنید.
رتینوئیک اسید
اسکارهای خاصی از بافت را نباید با درمانهای سنتی زخم آکنه درمان کرد. در عوض، کرم اسید رتینوئیک که مستقیماً بر روی جای زخم اعمال میشود، میتواند به کاهش ظاهر آن، به ویژه در مورد زخمهای کلوئیدی، کمک کند.
لیزر
متخصص پوست و موی شما میتواند از لیزر برای از بین بردن لایه بیرونی پوست، مناطق پر از اسکار آکنه یا روشن شدن قرمزی اطراف ضایعات آکنه استفاده کند. بسته به اینکه جای زخم آکنه عمیق یا صاف باشد، انواع مختلفی از لیزر استفاده میشود. ممکن است بیش از یک جلسه درمان با لیزر مورد نیاز باشد و بسته به لیزر مورد استفاده، ممکن است به چندین روز مراقبت برای بهبودی نیاز داشته باشید.
فیلرها
از مادهای مانند کلاژن، اسید هیالورونیک، یا چربی میتوان برای “پر کردن” انواع خاصی از اسکارهای آکنه استفاده کرد، به ویژه برای مواردی که اسکار منجر به پژمرده شدن پوست شده است. از آنجایی که فیلرها در نهایت جذب پوست شما میشوند، بسته به نوع محصول مورد استفاده، مجبور به تکرار تزریق فیلر، معمولاً هر چند ماه یک بار میشوید. هیچ دوره نقاهتی برای بهبودی پس از این درمان وجود ندارد.
برش پانچ
این نوع جراحیهای پوستی جای زخمهای آکنه را با برش و جدا کردن جای زخم برطرف میکند. سوراخ به جا مانده از برش میتواند با بخیه یا پیوند پوستی ترمیم شود. این روش اغلب برای درمان اسکارهای حفرهدار آکنه استفاده میشود.
پیوند پوست
پزشک از پیوند پوست برای پر کردن ناحیهای از پوست زخم شده از یک قطعه کوچک از پوست طبیعی استفاده میکند. پیوند پوست معمولاً از پوست پشت گوش شما گرفته میشود. این روش همچنین ممکن است زمانی انجام شود که یک روش درمانی برای رفع اسکار آکنه، مانند درم ابریژن، یک حفره بزرگ در پوست شما باقی بگذارد.
به یاد داشته باشید اگرچه این روشهای درمانی میتوانند ظاهر پوست شما را بهبود بخشند، اما ممکن است نتوانند آن را به طور کامل ترمیم کنند. انتظارات واقع بینانه داشته باشید و گزینههای خود را با یک متخصص پوست بررسی کنید.